Biết nhận xét và áp dụng lý nhân quả, nhân duyên là người có trí tuệ tự tạo cho mình một cuộc sống linh hoạt hợp lý.

Nếu không xác định đúng về giá trị của người tu sẽ đưa đến nhận thức sai lầm, hành xử thiếu tôn kính đối với những bậc đáng kính. Đức Phật đã khuyến cáo những ai không cung kính các bậc phạm hạnh thì khó tiến tu trên đường đạo.

Khéo quán sát để biết mình hay tự phản tỉnh là một trong những hạnh tu căn bản. Nếu không trau dồi cho thuần thục chánh niệm - tỉnh giác thì khó có thể phản tỉnh, tự biết mình.

Ngày xưa, có một ngôi làng nhỏ nằm giữa thung lũng xanh tươi. Trong ngôi làng này, có một thiền sư nổi tiếng về sự thông thái và lòng từ bi. Ông sống trong một ngôi chùa nhỏ trên đỉnh đồi, nơi ông thường thiền định và giảng dạy cho những ai tìm đến.

Không phải trời tạo, không phải thiên thần tạo nên, cũng không phải quỷ thần tạo nên, không phải người tạo. Vậy địa ngục từ đâu?

Một gia chủ Xá-vệ có bảy con trai và bảy con gái, tất cả đều lập gia đình và được hạnh phúc. Về sau người cha chết, bà mẹ là một cư sĩ nổi tiếng tiếp tục trông nom tài sản chồng.

Có lẽ người xưa cũng đã từng nếm trải nhiều cảnh chông gai, gian nan, vất vả. Trong cảnh cùng khốn ấy, quý ngài đã sống dậy được nên mới toát ra những lời để lại cho chúng ta mãi đến bây giờ đọc lại vẫn còn thấy mới.

Nhiều người nói về việc đơn giản hóa cuộc sống của họ, nhưng cảm thấy khó thực hiện. Chúng ta không chỉ bị tác động bởi môi trường xã hội xung quanh, mà ở một mức độ nào đó, còn chấp nhận sự tác động đó.

Đã biết rõ, gốc tu hành là nơi tâm, là phải tự thắng mình, nên người tu phải luôn quán xét trở lại tâm mình, để nhận rõ những điều xấu dở mà khắc phục chuyển đổi, khiến mỗi ngày tốt hơn. Đó là công phu thiết thực nhất.