Đạo Nguyên bắt đầu như sau trong bản văn nền tảng về thiền:

Điều phiền não chính của nền văn minh hiện đại là chúng ta không biết làm thế nào để giải quyết nỗi đau khổ trong lòng và chúng ta cố gắng che đậy nó bằng việc tiêu dùng. Các nhà bán lẻ rao bán hàng đống các thứ giúp chúng ta che lấp nỗi đau trong lòng. Nhưng chỉ đến khi chúng ta có thể đối mặt với đau khổ của chính mình, thì chúng ta mới có thể hiện diện và sẵn sàng cho cuộc sống. Còn không, hạnh phúc sẽ tiếp tục trốn tránh chúng ta.

Trong nhịp sống quá hối hả hiện nay, những áp lực xoay quanh có thể dễ dàng trở thành gánh nặng, duy trì niềm hăng say trong công việc và sự thanh bình trong suy nghĩ trở thành thử thách.

Sự quyết tâm làm một việc gì thể hiện tâm huyết, nhiệt huyết và cương quyết ta đặt trọn vẹn vào đó.

Sự nhanh lẹ không phải lúc nào cũng là một đường lối tốt. Sự tiến bộ mà chúng ta có được ngày nay là nhờ ở những người biết thích ứng với hoàn cảnh, chứ không phải từ những người nhanh lẹ nhất.

Chúng ta theo dõi hơi thở từ những chỗ nào chúng ta nhận biết một cách rõ ràng như hơi nóng trong lổ mũi, ngực hay bụng phồng khi thở vào hay xẹp khi thở ra.

Xả ly tham ái là một trong những nội dung tu học quan trọng trong giáo pháp của Thế Tôn. Để có sức khỏe và phương tiện tu học, người tu cũng rất cần một số vật dụng tối thiểu như thực phẩm, y phục, sàng tọa (giường tòa) và thuốc men. Vấn đề là tuy có thọ dụng mà phải giác tỉnh để không dính mắc, chẳng khởi tham ái, và đây cũng là điều khó làm.

Sở dĩ con người khởi tâm sân là do họ không thỏa mãn được ham muốn và tham ái; hoặc họ được rồi, lại sợ mất đi.

Hoạt động thiền định trở nên sống động thông qua một khả năng ngày càng tăng để làm nhẹ đi những vướng mắc quen thuộc của chúng ta vào những câu chuyện và những kế hoạch, những mâu thuẫn và những âu lo vốn tạo ra cái cảm giác nhỏ bé về cái ngã, và để nghỉ ngơi trong sự tỉnh giác.

Sa-môn hỏi Phật: "Cái gì mạnh nhất? Cái gì sáng nhất?"

Bắt đầu từ việc so sánh bản thân với người khác, rồi từ đó những sự cố chấp về danh, lợi, quan niệm...của bản thân được hình thành.

Lần nọ một người hỏi đất Đất sống với nhau thế nào? - Chúng tôi bao hàm, chấp nhận Tô bồi, xây đắp cho nhau.

Nếu chúng ta có tâm 'xấu' thì sẽ có quả báo xấu. Vì vậy, đó là lý do tại sao chúng ta phải luôn quan sát cái tâm của mình trong mọi lúc, quan sát nó thật nhiều, nhiều đến mức chúng ta có thể làm được. Hãy cố gắng nhận ra những thái độ sai lầm của mình.

Tâm bất động kia chính thành lũy muôn đời Thành là một công trình kiên cố với những bức tường dày, được xây dựng để chống lại những cuộc tấn công của quân địch. Các cánh cửa cũng được bọc sắt và chỉ có một cửa duy nhất ở tầng dưới. Tầng trên cùng chỉ có một vài cửa sổ rất nhỏ.

Hạnh phúc theo định nghĩa thông thường nhất chính là cái gì có tác động tốt đối với trái tim của chúng ta. Ai cũng muốn mình được hạnh phúc. Một cách nôm na nhất, hạnh phúc là những gì mình được toại nguyện cũng như thái độ tầm cầu sở hữu của bản thân ra sao: Chúng ta muốn mọi thứ luôn như ý mình.